‘Samen ontdekken wat er nog wél is’.

‘Jullie gaan zeker naar Afrika hè?’, werd er regelmatig aan Edwin en Caroline gevraagd. ‘Vrijwilligerswerk doen, of zelf iets opzetten.’ Ze zitten tegenover me in een tot in de puntjes verzorgde nieuwbouwwoning in Ede. Ze wonen er nog maar een maand of twee. Over zo’n anderhalf jaar zullen ze opnieuw verhuizen. Niet naar Afrika, maar naar Bennekom, waar ze twintig mensen met dementie een warm thuis zullen gaan bieden.

‘Het is een optelsom die mensen maken.’ Caroline lacht en wijst naar een foto aan de muur. ‘We hebben twee kinderen geadopteerd uit Zuid-Afrika, ik ben verpleegkundige en Edwin heeft twee jaar terug zijn master geestelijke verzorging behaald. Bovendien wisten de mensen om ons heen dat wij de wens koesterden om ooit iets samen te beginnen. Dan ontstaan er verwachtingen.’

‘Eigenlijk kom ik voor een kleine specifieke behandeling, maar ik vind het waardevol om te investeren in iets groters.’

Caroline is al meer dan twintig jaar werkzaam als verpleegkundige. Ze werkte in verpleeghuizen, ziekenhuizen en in de thuiszorg. Momenteel komt ze bij mensen thuis die medicatie nodig hebben. Vaak zijn dit mensen die ook in meer of mindere mate dementie hebben of hier direct mee te maken hebben. ‘Eigenlijk kom ik voor een kleine specifieke behandeling, maar ik vind het waardevol om te investeren in iets groters. Tijdens deze bezoeken maak ik dan ook altijd ruimte voor een gesprek en ik merk daarbij dat mensen graag hun persoonlijke verhaal aan mij toevertrouwen. Daardoor kan ik ze een stukje begeleiding bieden, ook in het omgaan met dementie.’

Wat haar het meest raakt in die gesprekken? ‘Het verlies, denk ik. En de onmacht die mensen daarbij ervaren. Laatst sprak ik met de echtgenote van een hele lieve, kundige man. Ze liet me een foto zien van een boot die hij zelf gebouwd had. Wat was hij trots toen, vertelde ze me. Nu herkent hij zijn eigen werk niet meer. Dit geeft deze mevrouw veel verdriet, het breekt haar echt. En dat is wat mij ook raakt, daar wil ik een luisterend oor bieden.’ ‘Mensen zien vaak vooral wat er verdwijnt’, zegt Edwin. ‘Dat is heel begrijpelijk, zeker als je zo’n (rouw)proces alleen moet doormaken. Wat we met het Gastenhuis graag willen, is ons samen met bewoners en familie vooral ook richten op wat er nog wél is, zodat er nog veel mooie momenten mogelijk zijn.’

‘Je moet op zoek naar wat iemand diep van binnen wil. Waar iemand echt behoefte aan heeft. Elke dag opnieuw. Dat vergt een flinke dosis zelfreflectie, ook van onze teamleden.’

‘Tot twee jaar geleden woonde mijn eigen vader in een verpleeghuis’, vertelt Caroline. ‘Heel erg vond ik dat. Bijna niemand deed daar meer dan de taak die op zijn lijstje stond. Er was nauwelijks aandacht voor de mens die mijn vader was. De wetenschap dat hij dementie had, was voldoende om dingen voor hem te bepalen. Ik ben zo blij dat wij dit nu anders kunnen gaan doen, dat wij onze bewoners die aandacht wel kunnen gaan bieden.’ ‘Het is belangrijk steeds de eigenheid van de bewoner voorop te stellen’, benadrukt Edwin. ‘Niet te handelen vanuit het standpunt dat jij iets komt doen voor de bewoner, maar vanuit de vraag wat jij voor die bewoner mág doen. Wat helpend is voor zijn welzijn. Iets invullen voor een ander is snel gedaan. Zeker bij iemand met dementie, die misschien niet altijd alles meer even goed kan verwoorden. Je moet op zoek naar wat iemand diep van binnen wil. Waar iemand echt behoefte aan heeft. Elke dag opnieuw. Dat vergt een flinke dosis zelfreflectie, ook van onze teamleden. En de openheid elkaar hierop scherp te houden.’

Edwin ziet uit naar de nieuwe start die ze gaan maken. Vanuit het gevoel meer met mensen te willen gaan werken, ging hij naast zijn werk als controller bij een adviesbureau in 2008 de collegebanken weer in. Sinds 2016 heeft hij een master geestelijke verzorging op zak. ‘Geestelijke verzorging richt zich onder meer op levensvragen. Vragen die kunnen ontstaan als jou iets overkomt dat je leven op zijn kop zet. Dementie is daar een goed voorbeeld van. Als geestelijk verzorger help je mensen zelf het antwoord te vinden op zulke vragen.’ Niet dat hij in Het Gastenhuis specifiek als geestelijk verzorger aan de slag zal gaan. Maar als er behoefte aan is, zal hij zijn vaardigheden zeker inzetten.

‘We wilden de kinderen op een geschikt moment in hun schoolcarrière een nieuwe start laten maken. En dat moment is nu.’

Hoe ze het straks voor zich zien met z’n tweeën? ‘Het is belangrijk dat je de taken goed kunt verdelen’, zegt Caroline. ‘Ik zal het meest bij de mensen zijn, bezig in de zorg. Edwin zal zich naar eigen zeggen waarschijnlijk meer bezighouden met het coördineren van de facilitaire processen. En hij heeft veel ervaring met het aansturen van teams.’ Het Gastenhuis Bennekom wordt pas in de loop van 2020 opgeleverd, maar ze zijn nu al verhuisd van Zwijndrecht naar Ede. ‘We wilden de kinderen op een geschikt moment in hun schoolcarrière een nieuwe start laten maken. En dat moment is nu. Olivia is net in de brugklas gestart en Jonas stond voor zijn profielkeuze. Nu hebben wij nog de volle aandacht voor ze. Straks wordt toch ook veel tijd opgeslokt door het Gastenhuis. Het is fijn als zij hier hun leventje dan weer zoveel mogelijk op orde hebben.’

Edwin (48) en Caroline (45) zijn al 23 jaar samen en hebben twee kinderen. Jonas (14) en Olivia (12). Naar verwachting wordt het Gastenhuis Bennekom in de loop van 2020 opgeleverd. Volg hun ontwikkelingen op hetgastenhuis.nl/bennekom.

Deel dit interview